Twórczo przez życie...
Płoszaj-Wodnicka
Helena
Urodzona w Tomaszowie Lubelskim w 1944r.
Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych ukończyła w Zamościu a studia artystyczne w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Rzeźby i Grafiki.
Dyplom z wyróżnieniem na Wydziale Grafiki w 1971r.
w Pracowni Litografii doc. W. Kunza i Pracowni Liternictwa doc. A. Stalony - Dobrzańskiego.
Jest członkiem ZPAP, Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Przemyślu , współzałożycielką grupy twórczej „Grupa Przemyska”.
oraz rodzinnej grupy twórczej “ 3 POKOLENIA /WODNICCY/.
Od 1971r. była nauczycielką w PLSP w Jarosławiu.
W latach 1985-92 nauczycielką przedmiotów plastycznych na Wydz. Plastyki
Studium Nauczycielskiego w Przemyślu.
Od 1971 r. Zajmuje się malarstwem i rysunkiem, między innymi posługuje się techniką pastelu. Stypendium MKiS w 1973 r.
WYSTAWY INDYWIDUALNE
1971 – Wystawa grafiki – Dom Sztuki, Rzeszów
1975 – Wystawa rysunku - Dom Sztuki , Rzeszów
1977 – Wystawa rysunku i pasteli – Galeria Jednego Autora, Rzeszów
– Wystawa pasteli –Galeria „Gil”, Kraków
– Wystawa malarstwa – Galeria „Desa” Przemyśl
1981 – Wystawa rysunku, malarstwa i rzeźby – Galeria ZPAP, Przemyśl
1985 – Wystawa pasteli – Galeria BWA, Tychy
– Wystawa Pasteli – Galeria BWA, Bytom
1986 – Wystawa pasteli - Galeria „34”, Jarosław
1990 – Wystawa pasteli – Galeria BWA, Sandomierz
1991 – Wystawa malarstwa – Galeria BWA, Przemyśl
2003 – Wystawa malarstwa – Galeria „Rynek 6”, Jarosław
2008 - Wystawa malarstwa - Galeria “Rynek 6” Jarosław
2016 - Wystawa malarstwa w Programie Nordøyane - Haramsoya /Norvegia/
2018 - “ Stare i Nowe” WYSTAWA PASTELI - Galerie Rynek 6 Jarosław
NAGRODY I WYRÓŻNIENIA
1968 - Medal i nagroda 150 Alecia Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
1974 – Wyróżnienie w konkursie „Obraz Roku” – Rzeszów
1976 – Nagroda Wojewody Przemyskiego na Wystawie
“Kobieta w sztuce” – Rzeszów
1977 – I nagroda na II Okręgowej Wystawie Rysunku – Rzeszów
1979 – I nagroda na IV Salonie Przemyskim
1980 – I nagroda na V Salonie Przemyskim
1981 – I nagroda w konkursie „Dzieło Roku” – Rzeszów
III nagroda w konkursie „Dzieło Roku” - Rzeszów
1982 – II nagroda w konkursie „Dzieło Roku” – Rzeszów
wyróżnienie w konkursie „Dzieło Roku” – Rzeszów
– Nagroda Prezydenta Miasta Przemyśla w dziedzinie plastyki za rok 1981
1983 – Nagroda na VI Salonie Przemyskim
1984 – Wyróżnienie na wystawie „Obraz naszych dni” – Rzeszów
1985 – Wyróżnienie w konkursie „Dzieło Roku” – Rzeszów
– II nagroda na X Salonie Przemyskim
1986 – III nagroda na XI Salonie Przemyskim
– II nagroda na wystawie „Postawy 86” - Rzeszów
1987 – III nagroda na XII salonie Przemyskim
1988 – Nagroda na wystawie „Postawy 88” – Rzeszów
1991 – I nagroda w konkursie „Rysunek 91” – Przemyśl
1995 – Nagroda Państwowej Galerii Sztuki Współczesnej na wystawie
“ Rysunek 95”
2017 - Nagroda na BIENNALE ZPAP 2016-2017 - Rzeszów
WYSTAWY ZBIOROWE
1971 – Wystawa Młodych Plastyków /podyplomowa/ w Esslingen,
Frankfurt /NRF/
- Wystawa “GRUPY SAN” - Przemyśl, Jarosław
1972 - Wystawa Rzeszowskiego Okręgu ZPAP -Nyiregyhaza / Węgry
- IV Jesienne Konfrontacje – Rzeszów ,
- I SALON ZPAP- Rzeszów
1974 - Okręgowa Wystawa Grafiki - Rzeszów
- Wystawa pokonkursowa “ Obraz Roku”- Rzeszów, Jarosław
1975 - I Okręgowa Wystawa Rysunku - Rzeszów
- Wystawa “Grupy San” - Jarosław , Przemyśl
- Wystawa poplenerowa “Przemyśl 75” - Łańcut , Sędziszów, Mielec
1976 - “Kobieta w sztuce”_ Rzeszów
- ‘I Salon Przemyski” - Przemyśl
- Wystawa Indywidualna Pastele Galeria 34 - Jarosław
1977 - Udział w III Plenerze Olimpijskim” SPAŁA 1977”
- II Okręgowa Wystawa Rysunku- Rzeszów
- “II Salon Przemyski” - Przemyśl
- Wystawa indywidualna Pasteli, Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
1978 – Festiwal Malarstwa Współczesnego - Szczecin,
- V Ogólnopolska Wystawa Malarstwa Konkursu
im. Spychalskiego - Poznań
– „Bielska Jesień” – Bielsko Biała,
- Wystawa “ PEJZAŻE DUBIECKA - Przemyśl
1979 – Wystawa III Ogólnopolskiego Pleneru Olimpijskiego „Spała 77” – Łódź,
1980 – XXXV Salon Zimowy Plastyki – Radom ,
- Wystawa “Wszystko na sprzedaż” Galeria Desy- Przemyśl
- Przemyśl i Przemyślanie w dziełach swych Artystów XX Wieku -
Muzeum Okręgowe w Przemyślu
- V Salon Przemyski - Przemyśl, Jarosław , Przeworsk
1981 - Wystawa Indywidualna / malarstwo, rysunek, rzeźba/
Galeria Sztuki - Przemyśl
- I pokaz Dokonań Twórczych Jarosławskiego Oddziału ZPAP -
BWA Rzeszów, BWA Sandomierz, Jarosław
1983 – „Młode Malarstwo – Młoda Ekspresja” – Paryż /Francja/
- VIII Salon Przemyski - Jarosław, Przeworsk, Lubaczów
- Wystawa PLastyka Jarosławska Galeria Pałacowa - Sieniawa
1984 – Wystawa “GRUPY PRZEMYSKIEJ” w Muzeum Okręgowym - Przemyśl
- Wystawa Dzieło ROKU- “Dom Sztuki” w Rzeszowie
- XII Festiwal Malarstwa Współczesnego – Szczecin,
- Stypendyści Wojewody Przemyskiego Muzeum Okręgowe w Przemyślu
- Poplenerowa Wystawa Malarstwa “SŁONNE 84” - Przemyśl
1985 – XXXIX Ogólnopolski Salon Zimowy Plastyki – Radom ,
– I Wystawa ZPAMiG – Warszawa,
- III Wystawa “Grupy Przemyskiej”- Dom Sztuki - Rzeszów
- X Jubileuszowy Salon Przemyski- Przemyśl,
- BWA Tarnów,
- Galeria Dębica,
- Galeria BWA Krosno
- Wystawa poplenerowa “KRASICZYN 85” - BWA Przemyśl
1986 - VIII Wystawa Grupy San - Jarosław, Dębica, Przeworsk, Rzeszów
- XI Salon Przemyski - Muzeum Okręgowe w Przemyślu,
Galeria 34 Jarosław
- “Postawy 86” - Rzeszów
1987 – Ogólnopolska Wystawa Malarstwa „Prowincja” – Włocławek,
1988 – „Postawy 88”-Rzeszów,
1990 - Wystawa Indywidualna “PASTELE “ Galeria BWA - Sandomierz
1991 - Plastyka Przemyska Galeria sztuki BWA - Kielce
1993 – Triennale Polskiego Rysunku Współczesnego „Lubaczów 93”,
1998 – Biennale Plastyki rzeszowskiego Okręgu ZPAP – Rzeszów,
- Wystawa Pedagogów Szkół Artystycznych Absolwentów PLSP
w Jarosławiu w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej - Przemyśl
1999 – Malarze Przemyscy – Rzeszów,
2000 – Wystawa Nauczycieli w GALERII “MISTRAL”
w LA BEGUDE- da MAZENE /FRANCJA/
- Artyści Polski Południowo-Wschodniej „1950 – 2000” – Rzeszów,
– Wystawa Rodzinna „Wodniccy”, - Dom Sztuki –Rzeszów
- Wystawa przemyskiego TPSP “ Inspiracje w GALERI DK w Mielcu
- “ Malarze Przemyscy Członkowie TPSP w Przemyślu”-BWA w Rzeszowie
- Biennale ZPAP - Dom sztuki - Rzeszów
2001 – Wystawa Malarstwa 5 Pedagogów Liceum Sztuk Plastycznych
w Jarosławiu w GALERII Konsulatu - LYON /Francja/
- Wystawa w Galerii w Orange,
w Grenoble i w Marsylii /Francja/
- “Malarze Przemyscy Członkowie TPSP w Przemyślu” - Centrum
Kultury w Mielcu
2002 - “ Kobiece Inspiracje” - Galeria “RYNEK 6” - Jarosław
- Wystawa prac malarzy Członków TPSPw Przemyślu “INSPIRACJE”
w Galerii ARP w Baszcie Królewskiej w Krasiczynie
- “inspiracje” w Galerii w Mielcu
2003 - Wystawa pasteli Heleny Płoszaj -Wodnickiej i rysunku Tymona
Wodnickiego w Galerii “ RYNEK 6 “ - Jarosław
- Wystawa “ Mistrzowie i Uczniowie” Galeria ‘Rynek 6 - Jarosław
2007- Wystawa “TRZECH AUTORÓW /Rodzinna/ - Galeria Rynek 6
w Jarosławiu
- Udział w Wystawie Artyści Jarosławscy w Galerii “KREDENS”
Nowy York /USA/
- Wystawa DIALOG DWÓCH KULTUR - Krzemieniec /Ukraina/
- Dialog Dwóch Kultur Galeria RYNEK 6 - Jarosław
- Wystawa Grupa 33 i Przyjaciele - Galeria MOK w Jarosławiu
2008 - Wystawa “ 60 Lat Jarosławskiego Plastyka”
Galeria “RYNEK 6” -Jarosław
- Wystawa DIALOG DWÓCH KULTUR - Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej
- “ inspirowani Biblią” - Jarosław
2010 - II Majówka Artystyczna “Złota Linia” w “Galerii u Attavantich” - Jarosław,
- Wystawa “Złota LInia” w “ Galerii Secesja” - Tarnowskie Góry,
- Wystawa “Złota Linia” w “Galerii 108” - Stargard Szczeciński,
- Wystawa “ Złota linia” w “Galerii u Attavantich” - Jarosław
- Wystawa Jubileuszowa TPSP w Przemyślu
Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej - Przemyśl
- Wystawa “ Przeżyjmy to jeszcze raz” -“ Galeria u Attavantich”- Jarosław
- Wystawa indywidualna pasteli w “Galerii u Attavantich” - Jarosław
2011 - III Majówka Artystyczna “Złota Linia” w “Zajezdnia Sztuki” - Szczecin,
- Wystawa “ Złota Linia” w “ Galerii w Remoncie” - Sieraków
- “Dialog dwóch kultur”- Drohobycz / Ukraina/
2012 - IV Majówka “Złota Linia” w Centrum Promocji Kultury -
Warszawa /Praga/,
- Wystawa “Złota linia’ “Sacrum” na Zamku - Nowy Wiśnicz,
2013 - Wystawa “Złota Linia” “Sacrum” w “Galerii Civitas Christiana” - Kraków,
- V Majówka Artystyczna “Złota Linia” w “Galerii Oranżeria” -
Radzyń Podlaski,
- Wystawa “Złota Linia” w kawiarni “ Cynamon” - Tarnowskie Góry
- Wystawa Jesienna “Złota linia” w Centralnej Bibliotece Rolniczej -
Warszawa,
2014 - VI Majówka Artystyczna “Złota Linia” w “Galerii Zamkowa”- Niedzica
2015 - VII Majówka Artystyczna “ZŁOTA LINIA” w MOK - Myślenice,
-Wystawa “ZŁOTA LINIA”w Galerii Śląsko ostrawskiej - Ostrawa
- Wystawa Nauczycieli ZSP w Galerii SYNAGOGA- Jarosław
- Wystawa “POWROTY” galeria “RYNEK 6” _ Jarosław
2016 - VIII Majówka Artystyczna “Złota Linia” w “ Świątynia Artystów” - Goszcz
- Wystawa “TWÓRCZO PRZEZ ŻYCIE” Trzech Autorów
w Miejskim Ośrodku Kultury - Rudnik nad Sanem
2017- Wystawa “MAJÓWKA “ Złota linia” w Galerii LATIN ART- Praga /Czechy/
- Biennale ZPAP - Rzeszów
- Wystawa Rodzinna “3 POKOLENIA /Wodniccy/” - Jarosław,
- Wystawa Rodzinna “3 Pokolenia” - Galeria “Na Najwyższym Poziomie”
Zachęty Podkarpackiej - Rzeszów
2018 - Wystawa Rodzinna “3 POKOLENIA /Wodniccy” - Galeria ZPAP r-z Rzeszów
- “STARE I NOWE” “3 POKOLENIA /Wodniccy” - Galeria Rynek 6 w Jarosławiu
- “Pokolenia na 100-lecie Odzyskania Niepodległości przez POLSKĘ
Galeria u ATTAVANTICH w Jarosławiu
- “ARTYŚCI PRZEMYŚLA NIEPODLEGŁEJ” - Przemyśl
- “25 Artystów na 25-lecie Galerii” - Galeria Rynek 6 Jarosław
- Wystawa Nauczycieli z okazji 70 lat Jarosławskiego Liceum Sztuk
Plastycznych - Galeria u Attavantich w Jarosławiu
- “REMINISCENCJE” -Galeria u Attavantich w Jarosławiu
Poruszanie najgłębszych egzystencjalnych problemów, posługiwanie się językiem figuracji i konsekwencja w używaniu ekspresyjnej deformacji – te, najbardziej istotne treściowe i formalne cechy, człowiekowi poświęconej części twórczości Heleny Płoszaj-Wodnickiej, budzą nieoparte skojarzenia z malarstwem Francisa Bacona i, z jego sztuki wyrosłym, nurtem Nowej Figuracji. Mimo, że pozbawione mięsistej materii jego obrazów, lekkie, rysunkowe, często ocierające się o specyficzną stylizację, pastele i olejne kompozycje przemysko-jarosławskiej artystki są im bliskie przede wszystkim osobistą, bliską ekshibicjonizmowi, szczerością przekazu i jego dramatyzmem. Natomiast charakterystyczna forma, dostosowana do zauważalnej w nich fascynacji biologizmem, bólem przemijania i różnymi stopniami - aż do rozkładu - degradacji ciała, wskazuje na bliskie pokrewieństwo z kontrowersyjną, choć niewątpliwie znakomitą, twórczością Zdzisława Beksińskiego.
Co oczywiste, inne są jej doświadczenia, inny sposób przeżywania świata - a zwłaszcza z innością płci związane dylematy. W swojej sztuce mierzy się zarówno z życiowymi, jak i artystycznymi schematami – i jest wobec nich obrazoburcza… Sięga zwłaszcza po te, które jako tematy w historii sztuki zawsze nasycone były dobrem i pięknem: tematem macierzyństwa, rodziny, czy ikonograficznym motywom Madonny. Poświęciła im całe cykle: „Macierzyństwo”, „Zabawy w rodzinę”, „Tworzenie mojego świata”, „Człowiek”, „Madonna”, „Brzemienna”. Lecz w jej interpretacji piękno ich treści zmienia się w dramat, a piękno formy w brzydotę, zabarwioną dodatkowo odrazą. Ucieleśnia związane z każdym z nich negatywne emocje, obsesje i lęki, spychane w świadomy niebyt. Niemożliwe do unicestwienia, krystalizujące się w głębi podświadomości w wieczny – i odwieczny - ból istnienia. Jej „Macierzyństwa” nie przedstawiają zwyczajowej bezgranicznej matczynej czułości i ufnej miłości dziecka. Ekspresja obrzmiałego ciążą czy rozszarpanego porodem, cierpiącego ciała matki, czyni dziecko rodzajem agresora, który deformuje jej ciało, rani przychodząc na świat, zadaje fizyczny i psychiczny ból, zabiera jej uwagę, czas – cenny, stracony bezpowrotnie, czas jej życia, w imię własnego zaistnienia i bezpieczeństwa własnego bytu. W jednym z wywiadów artystka mówi: (…) Dramatem kobiety jest całe jej życie, w którym nie może w pełni, jako matka pracująca, zrealizować się i zawodowo i w rodzinie. Jej dramatem jest już stan brzemienny, kiedy świadomość opanowuje lęk o zdrowie płodu, następnie poród – jej pierwsze pytanie dotyczy kondycji dziecka – wreszcie macierzyństwo. Ten lęk, ustawiczne miotanie się powoduje, że kobieta rzadko może być piękna urodą modelki.
Zauważony przez nią dramat stanu brzemiennego rozważa w szeregu prac, przedstawiających kobiece, zdeformowane ciążą akty. Zamiast na idei stanu błogosławionego, uświęconego zalążkiem życia, Helena Płoszaj-Wodnicka skupia się na fizyczności kobiecego ciała i, w charakterystyczny dla siebie sposób dramatyzując swój przekaz, odnotowuje w nim początki fizycznego rozkładu. Natomiast już sam tytuł cyklu, poświęconego wewnątrzrodzinnym relacjom - „Zabawy w rodzinę” jest właściwym jej komentarzem do tego tematu. Rolę dziecka, jak rekwizyt dopełniający teatralne role, pełni w kolejnych obrazach manekin, a wzmożona ekspresja prac odpowiada gwałtownym, często w rzeczywistości realnej targającymi rodzinami, emocjom. Kukła to trafnie określony synonim dziecka, które często w rzeczywistych „rozgrywkach” pomiędzy rodzicami, pełni podobną rolę. Nieomal naturalnym dla niej i tradycyjnym zarazem motywem ikonograficznym jest, idealnie zgodne z kręgiem jej zainteresowań i predyspozycji, Ukrzyżowanie. Poświęciła mu kilka prac, tworząc je we właściwej sobie manierze; czyszcząc z jakichkolwiek odniesień do mistycyzmu, skupiła się na udręczonej cielesności.
Helena Płoszaj-Wodnicka jednak nie całą swoją twórczość poświęciła ciemnej, poddanej prawom ulegającej destrukcji materii, stronie ludzkiej egzystencji. Wiele z jej prac, lekkich, graficznie szkicowych, w których istotną, scalającą rolę pełni barwny papier podobrazia, poświęcona jest równie lekkiej tematyce. Przykładem jest znakomity, monochromatyczny „Koncert”, gdzie ekspresja formy styka się z emocjonalnością muzyki, a swoboda delikatnego rysunku z mocą zagęszczonych plam czerni. We wielu pracach zaciera się intencjonalna figuratywność a ich forma zbliża się do abstrakcji. Wydaje się, że im mniej treści literackich w jej kompozycjach – tym więcej w nich światła, przejrzystości i koloru. Zaskakująco świetliste są jej pejzaże. Dźwięczne akordy barwnych plam artystka nakłada ze spontaniczną lekkością pojedynczo, z przestrzennym dystansem wobec siebie. Wibrują na prześwitującej, białej lub barwnej płaszczyźnie, tworząc sugestywne, krajobrazowe przestrzenie. Emanują czymś w tej sztuce rzadko spotykanym: pięknem…
Czy to właśnie na naturę wskazuje Helena Płoszaj-Woźnicka jako na jedyne jego źródło?
Antoni Adamski
Stanisława Zacharko
Urszula Olbromska
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie3
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie4
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie5
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie6
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie7
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie8
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie9
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie10
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie11
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie12
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie13
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie14
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie15
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie16
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie17
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie18
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie19
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie20
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie21
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie22
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie23
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie24
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie26
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie27
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie28
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie29
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie30
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie31
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie32
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie33
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie34
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie35
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie36
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie37
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie38
Wernisaż Grupy 3P
Elektromontaż S.A., Rzeszów, Galeria na Najwyższym Poziomie39
1 - 36
<
>
Archiwum
Archiwum 2
Archiwum 3
Archiwum 4
Archiwum 5
Archiwum 6
Archiwum 7
Archiwum 8
Archiwum 9
9 - 9
<
>
Powrót ^